Izvrsna rekonstrukcija američke povijesti

TV: REVOLUCIJA, reda­te­lja Hugha Hudsona

U nedje­lju nave­čer (11. tra­vanj) na HTV‑u repriz­no je pri­ka­zan ame­rič­ki film „Revolucija“ (Revolution) o ratu za neza­vis­nost, koji je dale­ke 1985. reži­rao bri­tan­ski reda­telj Hugh Hudson, ali je još uvi­jek iznim­no aktualan.

Nedavno su broj­ni ame­rič­ki inte­lek­tu­al­ci pokre­nu­li poku­šaj revi­zi­je ame­rič­ke povi­jes­ti, tvr­de­ći da su teme­lji ame­rič­ke drža­ve nas­ta­li 1619. godi­ne, kada je prvi brod s afrič­kim robo­vi­ma pris­tao na oba­la­ma Virginije, a ne tije­kom rata za neza­vis­nost (1775 – 1783), što je, narav­no, raz­lju­ti­lo broj­ne domo­lju­be. Hudson se u „Revoluciji“ ne doti­če robov­las­niš­tva, ali tijek rata za neza­vis­nost pri­ka­zu­je kroz nima­lo laska­vu priz­mu. Britanski oku­pa­to­ri pri­ka­za­ni su uglav­nom kao bes­kru­pu­loz­ni nasil­ni­ci koji se iživ­lja­va­ju nad domi­cil­nim sta­nov­niš­tvom, ali niti nove ame­rič­ke vlas­ti nisu pri­ka­za­ne u znat­no boljem svjetlu.

Glavni liko­vi su tra­per Tom Dobb (Al Pacino, koji je tada još uvi­jek znao dobro glu­mi­ti) i nje­gov sin (Dexter Fletcher), dvo­ji­ca malih lju­di koji u iznim­no kaotič­nim druš­tve­nim okol­nos­ti­ma žele saču­va­ti žive gla­ve. Upravo tak­va per­s­pek­ti­va malog čovje­ka i epi­zo­dič­nost nara­tiv­ne struk­tu­re naj­ve­će su vri­jed­nos­ti ovog dje­la, iako je to svo­je­vre­me­no naiš­lo na veli­ko nera­zu­mi­je­va­nje gle­da­te­lja želj­nih epo­hal­nih prizora.

Hudsona ne zani­ma­ju veli­čans­tve­ne rat­ne pobje­de, nego bor­ba za pre­živ­lja­va­nje, osve­ta i oprost, niske stras­ti rulje koja se brzo zapa­li i slič­ne emo­ci­je koje pra­te ovak­ve kaotič­ne doga­đa­je. Rijetki su film­ski auto­ri koji u svo­jim rekons­truk­ci­ja­ma povi­jes­nih raz­dob­lja poka­zu­ju ovak­vu dos­ljed­nost i sklo­nost realiz­mu, isprav­ni­je bi bilo reći naturalizmu.

Gledatelju se dois­ta čini kao da se nala­zi u samom epi­cen­tru zbi­va­nja, među topov­skim kugla­ma i raz­ne­se­nim tje­le­si­ma, kao da živi u ondaš­njim higi­jen­skim, kli­mat­skim i druš­tve­nim uvje­ti­ma. Izvrstan film koji može biti uzor i današ­njim auto­ri­ma sklo­nim pose­za­nju za gran­di­oz­nim povi­jes­nim temama.

Elvis Lenić