[lang_hr]“Arturov otok” napokon u knjižarama[/lang_hr]

[lang_it]“Arturov otok” è in libreria[/lang_it]

[lang_hr]• Razgovarala Luisa SORBONE[/lang_hr]

[lang_it]• Testo di Luisa SORBONE[/lang_it]

[lang_hr]• Autorica knji­ga kao što su “Izmišljotina i čaro­li­ja”, “Arturov otok” i “Povijest”, Elsa Morante (Rim 1912. – 1985.) jed­na je od naj­z­na­čaj­ni­jih tali­jan­skih auto­ri­ca dva­de­se­tog sto­lje­ća. Intelektualka, pjes­ni­ki­nja, ese­jis­ti­ca, ali pri­je sve­ga spi­sa­te­lji­ca, svo­jim je knji­ga­ma pri­do­ni­je­la povi­jes­ti tali­jan­ske knji­žev­nos­ti. [/lang_hr]

[lang_it]• Autrice di libri come “Menzogna e sor­ti­le­gio”, “L’isola di Arturo” e “La Storia”, Elsa Morante (Roma 1912 – 1985) è sta­ta una del­le più impor­tan­ti autri­ci del Novecento ita­li­ano. Intellettuale, poete­ssa, sag­gis­ta, ma soprat­tut­to roman­zi­era, ha con­seg­na­to alla sto­ria let­te­ra­ria libri fon­da­men­ta­li del­la let­te­ra­tu­ra ita­li­ana. [/lang_it]

[lang_hr]Postoje knji­ge koje više od dru­gih s pra­vom pos­ta­ju dio naše for­ma­ci­je, zbog pri­ča koje pri­ča­ju ili zbog nači­na na koji su napi­sa­ne. To su one knji­ge koje se nika­da ne umo­ri­mo uzi­ma­ti u ruke i ponov­no ih čita­ti u raz­li­či­tim tre­nu­ci­ma živo­ta. Među nji­ma je sva­ka­ko i „Arturov otok“. [/lang_hr]

[lang_it]Ci sono libri che più di altri entra­no di dirit­to a far par­te del­la nos­tra for­ma­zi­one, per le sto­rie che rac­con­ta­no o per come sono scrit­ti. Sono quei libri che non ci stan­c­hi­amo di ripren­de­re in mano e di rileg­ge­re in diver­si momen­ti del­la vita. „L’isola di Arturo“ è cer­ta­men­te tra ques­ti. [/lang_it]

[lang_hr]Radi se o dru­gom roma­nu Else Morante, kojeg je obja­vio Einaudi 1957., a iste godi­ne je nagra­đen nagra­dom Strega (prva žena čije je dje­lo osvo­ji­lo tu nagra­du). Godine 1962. roman je pre­to­čen u film kojeg je reži­rao Damiano Damiani. [/lang_hr]

[lang_it]Secondo roman­zo di Elsa Morante, fu pub­bli­ca­to da Einaudi nel 1957 e nel­lo ste­sso anno insig­ni­to del Premio Strega (mai pri­ma di allo­ra a un’o­pe­ra scrit­ta da una don­na). Nel 1962 diven­ta un film per la regia di Damiano Damiani. [/lang_it]

[lang_hr] „Arturov otok“ naišao je na veli­ko priz­na­nje kri­ti­ke i među­na­rod­nu popu­lar­nost, toli­ko da je tije­kom deset godi­na pre­ve­den na 14 jezi­ka. Prva stra­na izda­nja su skan­di­nav­ska: fin­ski pri­je­vod izla­zi dvi­je godi­ne nakon tali­jan­skog izda­nja, a godi­nu dana kas­ni­je šved­ski, zatim nor­ve­ški i nje­mač­ki. [/lang_hr]

[lang_it] „L’isola di Arturo“ ha conos­ci­uto un gran­de suc­ce­sso di cri­ti­ca e ris­con­tri a livel­lo inter­na­zi­ona­le, tan­to da esse­re tra­dot­to in 14 lin­gue nel­l’ar­co di dieci anni. Le pri­me edi­zi­oni stra­ni­ere han­no ban­di­ere scan­di­na­ve: a due anni dal­l’us­ci­ta in Italia esce la tra­du­zi­one finlan­de­se, un anno dopo quel­la sve­de­se, poi la nor­ve­ge­se e quel­la tedes­ca. [/lang_it]

[lang_hr]U 60-ima je pre­ve­den u osam dru­gih zema­lja: na engle­ski, špa­njol­ski, polj­ski, nizo­zem­ski, fran­cu­ski, japan­ski, kata­lon­ski, mađar­ski. Na bal­kan­sko podru­čje sti­že kas­ni­je. U Sloveniju 1976., u Srbiju 1987., u Tursku 2007., a od nedav­no i u Hrvatsku, u izda­nju Petrine knji­ge i pri­je­vo­du Mirne Čubranić. [/lang_hr]

[lang_it]Negli anni 60 è tra­dot­to in altri 8 paesi: in ingle­se, spag­no­lo, polac­co, olan­de­se, fran­ce­se, giap­po­ne­se, cata­la­no, ung­he­re­se. Nell’area bal­ca­ni­ca arri­va più tar­di. In Slovenia nel 1976, in Serbia nel 1987, in Turchia nel 2007 e da poco anc­he in Croazia, “Arturov otok”, pub­bli­ca­to da Petrine Knjge, con la tra­du­zi­one di Mirna Čubranić. [/lang_it]

[lang_hr]“Arturo, rato­bor­ni dje­čak nazvan po zvi­jez­di, živi na oto­ku izme­đu pla­ža i liti­ca, zado­vo­ljan fan­tas­tič­nim sno­vi­ma. Nije ga bri­ga ni za odje­ću ni za hra­nu. Uzgajan je na kozjem mli­je­ku. Za nje­ga je život obe­ća­nje podu­hva­ta i apso­lut­ne slo­bo­de. A sada se pri­sje­ća. Ovo su nje­go­vi memo­ari, od usam­lje­ne idi­le do otkri­ća živo­ta: lju­ba­vi, pri­ja­telj­stva, boli, oča­ja” (izda­vač­ka kuća Giulio Einaudi) [/lang_hr]

[lang_it]“Arturo, il guer­res­co raga­zzo dal nome di una stel­la, vive in un’i­so­la tra spi­ag­ge e sco­gli­ere, pago di sog­ni fan­tas­ti­ci. Non si cura di ves­ti­ti né di cibi. È sta­to alle­va­to con lat­te di capra. La vita per lui è pro­me­ssa solo di impre­se e di liber­tà asso­lu­ta. E ora ricor­da. Queste sono le sue memo­rie, dal­l’i­dil­lio soli­ta­rio alla sco­per­ta del­la vita: l’a­mo­re, l’a­mi­ci­zia, il dolo­re, la disperazione”(Giulio Einaudi edi­to­re) [/lang_it]

[lang_hr]Danas pos­to­je 23 stra­na izda­nja roma­na, a na hrvat­ski jezik pre­ve­la ga je Mirna Čubranić. [/lang_hr]

[lang_it]Oggi sono 23 le edi­zi­oni stra­ni­ere del roman­zo. Mirna Čubranić lo ha tra­dot­to in lin­gua cro­ata. [/lang_it]

[lang_hr]- “Zoran Maljković, ured­nik izda­vač­ke kuće Petrine knji­ge, koja je obja­vi­la roman, dao si je u svo­je­vr­s­ni zada­tak objav­lji­va­ti nas­lo­ve koje hrvat­ski čita­te­lji nisu ima­li pri­li­ku čita­ti na hrvat­skom jezi­ku. Arturov otok jedan je od tih nas­lo­va. Talijanska knji­žev­ni­ca, pri­po­vje­da­či­ca, pjes­ni­ki­nja, ese­jis­ti­ca i pre­vo­di­te­lji­ca Elsa Morante na hrvat­skom jezi­ku dosad nije pos­to­ja­la, osim možda kao supru­ga Alberta Moravije. Ta neprav­da sad je ispravljena”.[/lang_hr]

[lang_it]- “Zoran Maljković, edi­to­re del­la casa edi­tri­ce Petrine knji­ge, che ha pub­bli­ca­to il roman­zo, si è dato l’o­bi­et­ti­vo di pub­bli­ca­re tito­li che i let­to­ri cro­ati non han­no anco­ra avu­to l’op­por­tu­nità di leg­ge­re in lin­gua cro­ata. L’isola di Arturo è uno di ques­ti tito­li. La scrit­tri­ce, nar­ra­tri­ce, poete­ssa, sag­gis­ta e tra­dut­tri­ce Elsa Morante non era conos­ci­uta in lin­gua cro­ata, tran­ne, for­se, in quan­to moglie di Alberto Moravia. Questa vuoto ade­sso è sta­to colmato”.[/lang_it]

[lang_hr]Elsa Morante vrlo je omi­lje­na, kom­plek­s­na spi­sa­te­lji­ca s veli­kom osjet­lji­voš­ću i pri­po­vje­dač­kom spo­sob­noš­ću. Prihvatiti se pre­vo­đe­nja ovak­vog dje­la iza­zov je, ali i veli­ka odgo­vor­nost. Koliko vam vre­me­na tre­ba­lo da ovaj posao pri­ve­de­te kra­ju? [/lang_hr]

[lang_it]Elsa Morante è una scrit­tri­ce mol­to ama­ta, com­ple­ssa, dota­ta di gran­de sen­si­bi­lità e abi­lità nar­ra­ti­va. Accettare di tra­dur­re un’o­pe­ra come ques­ta è una sfi­da oltre che, come sem­pre, una res­pon­sa­bi­lità. Quanto tem­po ha impi­ega­to in ques­to lavo­ro? [/lang_it]

[lang_hr]- Književnim pre­vo­đe­njem bavim se 23 godi­ne. Posljednjih osam­na­est godi­na ono je moje glav­no zani­ma­nje. Živjeti od knji­žev­nos­ti, makar samo posred­no, za mene je veli­ka radost. I sva­ki pri­je­vod koji pri­hva­tim iza­zov je i odgo­vor­nost. Svakom pris­tu­pam s istom pre­da­noš­ću. Nažalost, u druš­tvu u kojem živi­mo, knji­žev­ni­ci i pre­vo­di­te­lji sla­bo su pla­će­na roba. Živjeti od pre­vo­đe­nja rudar­ski je posao i zah­ti­je­va samo­dis­ci­pli­nu, besko­nač­ne rad­ne sate i mno­go odri­ca­nja. Na ovom roma­nu radi­la sam dva mje­se­ca. Naravno, nisam ima­la vre­me­na pro­či­ta­ti ga od prve do pos­ljed­nje stra­ni­ce pri­je nego što sam ga poče­la pre­vo­di­ti. Pročitala sam sto­ti­njak stra­ni­ca, da se upoz­nam s jezi­kom, sti­lom, da vidim što me čeka. Obično radim tako da prvi „pro­laz“ odra­dim u jed­nom dahu, a onda pola­ko, paž­lji­vo čis­tim i ure­đu­jem svoj pri­je­vod, paze­ći da hrvat­ska reče­ni­ca glat­ko teče, jer nju će hrvat­ski čita­te­lji čita­ti. Kad pre­vo­di­telj dobi­je u ruke vrs­nog auto­ra, kao što se meni dogo­di­lo s Elsom Morante i Umbertom Ecom (i ne samo s nji­ma, ali njih isti­čem jer su tali­jan­ski auto­ri), mis­lim da bi cije­li život mogao pre­vo­di­ti isto dje­lo i možda nikad ne bi bio posve zado­vo­ljan svo­jim pri­je­vo­dom. Mene hra­bre reak­ci­je čita­te­lja, koji mi se samo­ini­ci­ja­tiv­no jav­lja­ju da mi kažu koli­ko su uži­va­li u dje­li­ma koja sam pre­ve­la. [/lang_hr]

[lang_it]- Mi occu­po di tra­du­zi­one let­te­ra­ria da 23 anni. Negli ulti­mi 18 anni è diven­ta­ta la mia prin­ci­pa­le atti­vità. Vivere di let­te­ra­tu­ra, anc­he solo indi­ret­ta­men­te, è una gran­de gioia per me. E ogni tra­du­zi­one che accet­to è una sfi­da e una res­pon­sa­bi­lità. Mi dedi­co a ogni tra­du­zi­one con la ste­ssa passi­one. Purtroppo, nel­la soci­età in cui vivi­amo, gli scrit­to­ri e i tra­dut­to­ri sono una mer­ce scar­sa­men­te remu­ne­ra­ta. Vivere di tra­du­zi­one è un lavo­ro da mina­to­ri che ric­hi­ede dis­ci­pli­na, infi­ni­te ore di lavo­ro e mol­te rinun­ce. Ho lavo­ra­to su ques­to roman­zo per due mesi. Naturalmente, non ho avu­to il tem­po di leg­ger­lo dal­l’i­ni­zio alla fine pri­ma di ini­zi­are a tra­dur­lo. Ho let­to cir­ca un cen­ti­na­io di pagi­ne per fami­li­ari­zza­re con la lin­gua, lo sti­le e per capi­re cosa mi aspet­ta­va. Di soli­to affron­to la pri­ma ste­su­ra di tra­du­zi­one di get­to, e poi len­ta­men­te e atten­ta­men­te pulis­co e modi­fi­co la mia tra­du­zi­one, facen­do atten­zi­one a far sì che la fra­se in cro­ato scor­ra flu­en­te­men­te , poic­hé quel­la è la fra­se la quale i let­to­ri cro­ati leg­ge­ran­no. Quando un tra­dut­to­re ha a che fare con un gran­de auto­re, come è capi­ta­to a me con Elsa Morante o Umberto Eco, (e non solo loro, ma li cito per­c­hé sono auto­ri ita­li­ani), pen­so che potreb­be ritra­dur­re lo ste­sso lavo­ro per tut­ta la vita e for­se non sareb­be mai com­ple­ta­men­te sod­di­sfat­to del­la sua tra­du­zi­one. Mi inco­rag­gi­ano le reazi­oni dei let­to­ri, che mi scri­vo­no spon­ta­ne­amen­te per dir­mi quan­to abbi­ano appre­zza­to le ope­re che ho tra­dot­to. [/lang_it]

[lang_hr]Radi se o intros­pek­tiv­nom roma­nu saz­da­nom od inti­me i istra­ži­va­nja, koji koris­ti spo­ri ritam i jezik pun zna­če­nja. Otok je mikro­koz­mos unu­tar kojeg pro­ta­go­nist doživ­lja­va svoj osob­ni mali svi­jet ado­les­cen­ci­je. Priroda je ispu­nje­na zna­če­nji­ma, opi­si su detalj­ni. Je li te karak­te­ris­ti­ke i taj kon­tekst bilo teško repro­du­ci­ra­ti na hrvat­skom jezi­ku? [/lang_hr]

[lang_it]Un roman­zo intros­pet­ti­vo fat­to di inti­mità e di esplo­ra­zi­one, che si ser­ve di tem­pi len­ti e di un lin­gu­ag­gio den­so di sig­ni­fi­ca­ti. L’isola è un micro­co­smo all’in­ter­no del quale il pro­ta­go­nis­ta vive il suo per­so­na­le micro­co­smo del­l’a­do­les­cen­za. La natu­ra si riem­pie di sig­ni­fi­ca­ti, le des­cri­zi­oni sono minu­zi­ose. È sta­to dif­fi­ci­le ripro­dur­re ques­te carat­te­ris­tic­he e ques­to con­tes­to in lin­gua cro­ata? [/lang_it]

[lang_hr]- „Arturov otok“ napi­san je 1957. godi­ne. Jedanaest godi­na pri­je mog rođe­nja i jed­nu cije­lu vječ­nost pri­je rođe­nja veći­ne današ­njih čita­te­lja lije­pe knji­žev­nos­ti. Introspekcija je u današ­nje vri­je­me možda nešto za što čovjek nema vre­me­na, ali je potreb­ni­ja nego ikad. Mogu reći da sam sret­ni­ca jer sam odras­la u vre­me­nu koje je bilo spo­ri­je, jer sam možda jed­na od pos­ljed­njih gene­ra­ci­ja koje su ima­le pov­las­ti­cu pro­ma­tra­nja pro­to­ka sati kao nečeg ispu­nje­nog moguć­nos­ti­ma. Gradsko sam dije­te, ali pri­ro­du sam uvi­jek doživ­lja­va­la nečim većim od čovje­ka, a u svo­jim puto­va­nji­ma, odmo­ri­ma na hrvat­skim oto­ci­ma, u šuma­ma Gorskog Kotara i istar­skim mas­li­ni­ci­ma, uvi­jek sam osje­ća­la svo­ju ništav­nost u odno­su pre­ma kame­nu, moru, pla­ni­na­ma, neiz­mjer­nos­ti pri­ro­de koja nas okru­žu­je i koje smo samo nez­nat­ni dio. Je li bilo teško to pre­ni­je­ti na hrvat­ski jezik? Ne znam, to ćete mora­ti pita­ti čita­te­lje. [/lang_hr]

[lang_it] „L’isola di Arturo“ è sta­to scrit­ta nel 1957, undi­ci anni pri­ma del­la mia nas­ci­ta e un’ eter­nità pri­ma del­la nas­ci­ta del­la mag­gi­or par­te degli attu­ali let­to­ri di bel­le let­te­re. L’introspezione, qual­co­sa per cui for­se oggi l’u­omo non ha più mol­to tem­po, è nece­ssa­ria oggi più che mai. Posso dire di esse­re for­tu­na­ta per­c­hé sono cres­ci­uta in un’e­po­ca più len­ta, for­se fac­cio par­te di una del­le ulti­me gene­ra­zi­oni che han­no avu­to il pri­vi­le­gio di osser­va­re il flu­sso del­le ore come qual­co­sa pieno di possi­bi­lità. Sono una raga­zza di cit­tà, ma ho sem­pre per­ce­pi­to la natu­ra come qual­co­sa di più gran­de del­l’u­omo, e duran­te i miei viag­gi, nel­le vacan­ze sul­le iso­le cro­ate, nel­le fores­te del Gorski Kotar e negli uli­ve­ti istri­ani, ho sem­pre avver­ti­to la mia irri­le­van­za ris­pet­to a quel­la natu­ra, alla pietra, al mare, alle mon­tag­ne, all’im­men­sità del­la natu­ra che ci cir­con­da e di cui siamo solo una pic­co­la par­te. È sta­to dif­fi­ci­le tra­dur­re tut­to ciò in lin­gua cro­ata? Non lo so, dovres­te chi­eder­lo ai lettori”.[/lang_it]

[lang_hr]Koji su vam se dije­lo­vi roma­na naj­vi­še svi­dje­li, kao pre­vo­di­te­lji­ci i kao čita­te­lji­ci? [/lang_hr]

[lang_it]Quali passag­gi del roman­zo ha ama­to di più, come tra­dut­tri­ce e come let­tri­ce? [/lang_it]

[lang_hr]- Najviše su me dir­nu­li opi­si oto­ka. Kao dije­te sam s rodi­te­lji­ma posje­ti­la Vis i Brač, pri­je nego što su ti oto­ci pos­ta­li turis­tič­ke meke. Kad se na nji­ma još nije osje­ćao miris kon­zu­me­riz­ma. Jednako sam se mogla pois­to­vje­ti­ti sa suda­rom zbi­lje i mašte, razo­ča­ra­njem u dje­ti­nje ido­le i suoča­va­njem sa stvar­noš­ću. Vjerujem da smo svi do odre­đe­ne mje­re ido­li­zi­ra­li svo­je rodi­te­lje i razo­ča­ra­li se kad smo ih doži­vje­li kao stvar­ne lju­de sa svim nji­ho­vim ljud­skim mana­ma. Kod Artura je to razo­ča­ra­nje još jače, jer on u svom odras­ta­nju nije imao nikak­vog doti­ca­ja sa stvar­nim svi­je­tom. Često mis­lim kako bi dobar pre­vo­di­telj tre­bao biti kao dobar glu­mac i uro­ni­ti u ulo­gu pro­ta­go­nis­ta kojeg igra, pois­to­vje­ti­ti se s njom. „Arturov otok“ odraz je jed­nog nes­ta­log svi­je­ta, svi­je­ta hero­ja i heroj­skih podvi­ga, u koji­ma su pro­ta­go­nis­ti uvi­jek muškar­ci, uvi­jek očin­ski liko­vi. Danas živi­mo u druk­či­jem svi­je­tu i mode­ran čita­telj ovom bi roma­nu tre­bao pris­tu­pi­ti kao što pris­tu­pa fan­tasy fil­mo­vi­ma i seri­ja­ma; una­pri­jed se dogo­vo­ri­ti sa sobom da pri­hva­ća i pris­ta­je na sve što mu taj fan­tasy svi­jet nudi. Je li Arturo lik iz nji­ho­va susjed­stva? Nije. Ali je li net­ko u kome mogu naći dio sebe? Vjerojatno je. [/lang_hr]

[lang_it]- Mi han­no col­pi­to soprat­tut­to le des­cri­zi­oni del­l’i­so­la. Da bam­bi­na ho visi­ta­to Vis e Brač con i miei geni­to­ri, pri­ma che ques­te iso­le diven­ta­sse­ro mec­ca turis­ti­ca. Quando non si sen­ti­va anco­ra l’o­do­re del con­su­mi­smo. Ho potu­to iden­ti­fi­car­mi anc­h’io con lo scon­tro tra real­tà e imma­gi­na­zi­one,  delu­si­one per gli ido­li infan­ti­li e sco­per­ta del­la real­tà. Credo che tut­ti, in un cer­to sen­so, abbi­amo ide­ali­zza­to i nos­tri geni­to­ri e ci ha delu­so il veder­li come per­so­ne reali con tut­ti i loro difet­ti uma­ni. Nel caso di Arturo, la delu­si­one è sta­ta anco­ra più for­te, per­c­hé duran­te la sua cres­ci­ta non ha avu­to alcun con­tat­to con il mon­do reale. Spesso pen­so che un buon tra­dut­to­re deb­ba esse­re come un buon atto­re e immer­ger­si nel ruolo del pro­ta­go­nis­ta che inter­pre­ta, iden­ti­fi­car­si con lui. „L’isola di Arturo“ è il rifle­sso di un mon­do scom­par­so, un mon­do di eroi e di impre­se ero­ic­he, in cui i pro­ta­go­nis­ti sono sem­pre uomi­ni, sem­pre figu­re pater­ne. Oggi vivi­amo in un mon­do diver­so e il let­to­re moder­no dovreb­be avvi­ci­nar­si a ques­to roman­zo come fa con i film e le serie fan­tasy; fare un pat­to in anti­ci­po con se ste­sso per accet­ta­re e ade­ri­re a tut­to ciò che quel mon­do fan­tas­ti­co gli offre. Arturo può esse­re un per­so­nag­gio che incon­tri­amo nel nos­tro quar­ti­ere ? No. Ma è qual­cu­no in cui tro­va­re una par­te di noi ste­ssi? Probabilmente sì. [/lang_it]

[lang_hr]Dijalog s auto­rom izvor­nog tek­s­ta čes­to pos­ta­je vrlo važan u slu­ča­ju nedo­umi­ca u pri­je­vo­du. U ovom slu­ča­ju, ako je bilo dvoj­bi, je li vam bilo koris­no pro­vi­ri­ti u pri­je­vo­de koji su se već poja­vi­li na dru­gim jezi­ci­ma? [/lang_hr]

[lang_it]Il dialo­go con l’a­uto­re del tes­to ori­gi­na­le diven­ta spe­sso mol­to impor­tan­te in caso di dub­bi tra­dut­ti­vi. In ques­to caso, se dub­bi ci sono sta­ti, è sta­to per lei uti­le con­fron­tar­si con tra­du­zi­oni già appar­se in altre lin­gue? [/lang_it]

[lang_hr]- Prevoditeljske dvoj­be su dvoj­be s koji­ma se pre­vo­di­telj sva­kod­nev­no susre­će. Kad je autor živu­ća oso­ba, mogu joj se obra­ti­ti i razjas­ni­ti even­tu­al­ne nejas­no­će. Ali to ne zna­či da mi je sve jas­no. Ljepota rije­či u tome je što ih zapra­vo svi shva­ća­mo na svoj način. U tome je i nji­ho­va sna­ga. Jesam li na nekim reče­ni­ca­ma zas­ta­la i zapi­ta­la se shva­ćam li ih? Jesam. Jesam li kon­zul­ti­ra­la neki dru­gi pri­je­vod na neki dru­gi jezik? Nisam. Tumačenje tog pre­vo­di­te­lja bilo bi samo nje­go­vo ili nje­zi­no. Morala sam se oslo­ni­ti na svo­je i vje­ro­va­ti u nje­ga. Koliko sam u tome bila uspješ­na pro­ci­je­nit će čita­te­lji. [/lang_hr]

[lang_it]- Il tra­dut­to­re si con­fron­ta quoti­di­ana­men­te con i dub­bi tra­dut­ti­vi. Quando l’a­uto­re è una per­so­na viven­te, è possi­bi­le rivol­ger­si a lui e chi­ari­re even­tu­ali ambi­gu­ità. Ma ciò non sig­ni­fi­ca che tut­to diven­ti chi­aro. La bel­le­zza del­le paro­le sta nel fat­to che in real­tà ognu­no le com­pren­de a modo suo. Ecco la loro for­za. Mi sono fer­ma­ta su alcu­ne fra­si e mi sono chi­es­ta se le sta­vo capen­do? Si. Ho con­sul­ta­to un’al­tra tra­du­zi­one in un’al­tra lin­gua? No. L’interpretazione di quel tra­dut­to­re sareb­be sta­ta solo la sua. Dovevo affi­dar­mi alla mia e cre­der­la. Quanto sono sta­ta bra­va a far­lo, lo giudic­he­ran­no i let­to­ri. [/lang_it]

[lang_hr]Mirna Čubranić (Zagreb, 1968.) knji­žev­na je pre­vo­di­te­lji­ca. Diplomirala je engle­ski i tali­jan­ski jezik i knji­žev­nost na Filozofskome fakul­te­tu Sveučilišta u Zgrebu 1992. godi­ne. Književnim pre­vo­đe­njem bavi se od 2000. godi­ne i dosad je pre­ve­la 200 knji­ga s engle­skog i tali­jan­skog jezi­ka, dese­tak dra­ma i mnoš­tvo sce­na­ri­ja za fil­mo­ve nagra­đe­nih hrvat­skih reda­te­lja. Među nje­zi­nim pri­je­vo­di­ma lije­pe knji­žev­nos­ti oso­bi­to se isti­ču Umberto Eco, Vasco Pratolini, Jane Austin, John Steinbeck, Ocean Vuong, Siri Hustved, Elif Shafak, Joseph O’Connor, Lawrence Norfolk, JK Rawling, Chigozie Obioma, John McGahern. Članica je Društva hrvat­skih knji­žev­nih pre­vo­di­te­lja i Zajednice samos­tal­nih umjet­ni­ka. [/lang_hr]

[lang_it]Nata a Zagabria nel 1968, Mirna Cubranic è  tra­dut­tri­ce let­te­ra­ria dal­l’in­gle­se e dal­l’i­ta­li­ano e mem­bro dell’Associazione cro­ata dei tra­dut­to­ri let­te­ra­ri e dell’Associazione cro­ata degli artis­ti fre­elan­ce. Laureata in lin­gua e let­te­ra­tu­ra ingle­se e ita­li­ana pre­sso la Facoltà di Lettere di Zagabria, ha tra­dot­to 200 ope­re let­te­ra­rie, tra cui quel­le scrit­te da Umberto Eco, Vasco Pratolini, Monaldi & Sorti, Michela Murgia, Marco Balzano, Lorenzo Amurri, Jonathan Lethem , Lawrence Norfolk, Toby Litt, E. Annie Proulx, Elif Shafak, Ocean Vuong, Zoe Heller, Siri Hustved, John Steinbeck, Jane Austen, Sue Townsend, Joseph O’Connor, JK Rawling, Paula Hawkins, Celeste Ng, Chigozie Obioma, Eric Newby, John McGahern, Jess Kidd. Ha inol­tre tra­dot­to pièce teatra­li di Connor McPherson, Michael Frayn, Neil LaBute, Simon Stephens, Christopher Durang ed Eve Ensler, e nume­ro­se sce­neg­gi­atu­re per film plu­ri­pre­mi­ati di impor­tan­ti regis­ti cro­ati. [/lang_it]

• Elsa Morante
• Giulio Einaudi editore
• Mirna Čubranić
• Petrine knjige