Opoziv automatizirane percepcije okoline

• U pros­to­ru novi­grad­ske gale­ri­je Rigo, u petak 26. trav­nja, otvo­re­na je prva samos­tal­na sli­kar­ska izlož­ba likov­ne umjet­ni­ce Margerite Rakić iz Pule, nazva­na “Slike kao tra­go­vi baj­ke”. Izloženo je osam sli­ka sred­njeg i veli­kog for­ma­ta (100 sa 120 cm), u teh­ni­ka­ma akril na plat­nu i ugljen na papi­ru, na koji­ma motiv dije­le pri­ro­da i arhi­tek­tu­ra koje ju okru­žu­ju, odnos­no ono što joj iz nje­zi­ne oko­li­ne stva­ra naj­ja­če impre­si­je. Izložbu je otvo­ri­la i rado­ve, koji su nas­ta­li u pos­ljed­nje dvi­je godi­ne, posje­ti­te­lji­ma pred­sta­vi­la kus­to­si­ca i rav­na­te­lji­ca muze­ja Lapidarium dr. sc. Jerica Ziherl, nagla­siv­ši kako joj je dra­go da u mnoš­tvu novih i raz­li­či­tih medi­ja koji nas okru­žu­ju i dalje pos­to­ji i živi slika.

“U današ­njem rit­mu živ­lje­nja čovjek je zabo­ra­vio kako pro­ma­tra­ti pri­ro­du”, kaže kus­to­si­ca, dok auto­ri­ca pojaš­nja­va da su ju fas­ci­na­ci­ja pri­ro­dom, koju ne doživ­lja­va­mo toli­ko dok ju ne kre­ne­mo ana­li­zi­ra­ti, te pro­ma­tra­nje koje dovo­di do osvje­šta­va­nja i har­mo­ni­zi­ra­nja s pri­ro­dom, uve­li u neki druk­či­ji, baj­ko­vi­ti svi­jet. Motive je naš­la u svom okru­že­nju, vrtu, bre­sk­vi­nom cvi­je­tu, trski te ruše­vi­na­ma koje čuva­ju sje­ća­nja, poku­ša­va­ju­ći boje iz pri­ro­de koje su je pri­vuk­le pre­ni­je­ti na papir odnos­no plat­no. Margerita Rakić je pojas­ni­la kako joj je naj­bit­ni­ja povrat­na infor­ma­ci­ja od publi­ke da na neki način vidi gdje se tre­nut­no nalaz i u kojem smje­ru kre­nu­ti napri­jed. Umjetnici stva­ra­ju svoj svi­jet na svo­je­vr­s­nom pro­pu­to­va­nju kojeg na izlož­ba­ma pri­ka­zu­ju obič­nim lju­di­ma kao kad brod istra­ži­va­ča dotak­ne neku poz­na­tu luku, a posa­da ponos­no poka­zu­je neo­bič­ne pred­me­te iz dale­kih kra­je­va. Izražaj ove sli­ka­ri­ce na začet­ku samos­tal­ne kari­je­re poka­zu­je veza­nost i lju­bav za svoj zavi­čaj, ali isto tako činje­ni­cu da je čeka dugi put u nepoz­na­ta, mrač­na pros­trans­tva umjet­nos­ti, bez puto­ka­za, gdje se kri­ju nagra­de i pri­jet­nje, na kojeg mora ipak kre­nu­ti sama.

Katarina Rakić o izlož­bi kaže: “Margerita Rakić, svo­jim dis­kret­nim umjet­nič­kim pogle­dom, želi opo­zva­ti već auto­ma­ti­zi­ra­nu per­cep­ci­ju vlas­ti­te oko­li­ne. U tak­vim dija­lo­zi­ma pro­ma­tra­nja i doživ­lja­ja, umjet­ni­ca nam se obra­ća kako bi pri­zva­la, ovdje i sada, našu zabo­rav­lje­nu ili samo potis­nu­tu lje­po­tu – onu liše­nu viško­va koji­ma je zagu­šen svi­jet stvar­nos­ti. Možda se u tom obra­ća­nju kri­je potre­ba za povrat­kom pri­ro­di na koju se zabo­rav­lja, možda u tome obra­ća­nju pre­poz­na­mo ponov­no otkri­va­nje u sebi ono­ga koji sto­ji zadiv­ljen pred, naoko, jed­nos­tav­nim, a zapra­vo neo­bič­no rafi­ni­ra­nim obli­ci­ma pri­ro­de, koja je, napo­s­ljet­ku, svi­ma nama podri­je­tlo. Umjetnica poči­nje od pro­ma­tra­nja svo­je oko­li­ne kao npr. kuće i vrta koje pri­ka­zu­je u dip­ti­hu “Moje okru­že­nje”. Biljke zadr­ža­va­ju biolo­šku gra­đu, ali se nji­ho­vi njež­ni obri­si pola­ko izdva­ja­ju, čas se gube, a čas izra­nja­ju na boje­noj povr­ši­ni sli­kar­skog plat­na. I u osta­lim sli­ka­ma, kao i u crte­ži­ma, kod umjet­ni­ce može­mo naz­re­ti tež­nju da se, barem u tre­nu­ci­ma dok ih pro­ma­tra, sla­vi pri­sut­nost pri­ro­de – nje­zi­ne lje­po­te, sna­gu, njež­nos­ti pa i krh­kos­ti što obu­hva­ća inti­mu nje­zi­na i naše­ga okru­že­nja. Stoga je Margerita Rakić nadah­nu­ta i širim pros­tor­nim kon­tek­s­tom, a to je sve­ko­li­ka slo­je­vi­tost nje­zi­na zavi­ča­ja – Istre. Oronuli kame­ni zid, koji pri­ka­zu­je u sli­ci “Sjećanje” dje­lu­je poput por­ta­la koji spa­ja real­no i baj­ko­vi­to; mogu­će je da se nala­zi­mo pred sce­no­gra­fi­jom nekog minu­log svi­je­ta. No, isto­vre­me­no nam sli­ka­ri­ca pre­no­si misao da nismo sami, da pos­to­ji neka goto­vo nes­tvar­na sila koja veže čovje­ka s nje­go­vom oko­li­nom. Čovjek i pri­ro­da dje­lu­ju zajed­no i među­sob­no, neupit­no ostav­lja­ju­ći trag jed­no na dru­go­me, baš kao što nam svo­jim dis­kret­nim umjet­nič­kim pogle­dom poru­ču­je Margerita Rakić, isto­vre­me­no pro­pi­tu­ju­ći samu sebe je li riječ o pri­ro­di ili baj­ki, ili obr­ni­mo, o baj­ki i prirodi. ”

Margerita Rakić rođe­na je u Puli 1991. godi­ne. Nakon gim­na­zi­je upi­su­je Akademiju pri­mi­je­nje­nih umjet­nos­ti Sveučilišta u Rijeci. Diplomirala je na odsje­ku sli­kar­stva te stje­če naziv magis­tra pri­mi­je­nje­nih umjet­nos­ti (2015.), a nakon stu­di­ja odra­đu­je struč­no ospo­sob­lja­va­nje za uči­te­lji­cu likov­ne kul­tu­re u Osnovnoj ško­li “Stoja” u Puli. Sudjelovala je u neko­li­ko pro­je­ka­ta kao kos­ti­mo­graf (Kreativni labo­ra­to­rij suvre­me­nog kaza­li­šta iz Rijeke – izra­da kos­ti­ma za dvi­je pred­sta­ve edu­ka­cij­ske pro­duk­ci­je). Na fes­ti­va­lu “Arterija”, u orga­ni­za­ci­ji Muzeja Lapidarium, osmis­li­la je i vodi­la radi­oni­ce za dje­cu (2017., 2018.). Sudjelovala je na 35. sli­kar­skoj kolo­ni­ji “Riviera” u Poreču (2017.). Bavi se peda­go­škim radom, sli­kar­stvom i kos­ti­mo­gra­fi­jom. Živi i radi u Puli.

Tekst Marko ŠORGO

Fotografije Lidija KUHAR

• dr. sc. Jerica Zihel
• galerija Rigo
• Katarina Rakić
• Margerita Rakić