Koncert „Zbor Praksa pjeva/canta le Mondine“ u pulskom Circolu

18.09.2020.

Zbor Praksa odr­žat će kon­cert ” Zbor Praksa pjeva/canta le Mondine” u petak, 18. ruj­na u 19 sati u pul­skom Circolu Zajednice Talijana.

Mondine, čiji naziv dola­zi od tali­jan­skog gla­go­la mon­da­re u zna­če­nju ogu­li­ti, olju­šti­ti ili očis­ti­ti, bile su sezon­ske rad­ni­ce u riži­nim polji­ma, poseb­no u tali­jan­skoj doli­ni rije­ke Po od kra­ja 19. do kra­ja prve polo­vi­ce 20.stoljeća. Posao mon­de bio je izu­zet­no napo­ran zada­tak, a uglav­nom su ga obav­lja­le žene naj­si­ro­maš­ni­jih druš­tve­nih slo­je­va, iz Emilije-Romagne, Veneta, Lombardije i Pijemonta, rade­ći u sje­ver­noj Italiji, uglav­nom u Vercelliju, Novari i Paviji. Radnice bi sate pro­vo­di­le bosih nogu u vodi do kolje­na i savi­je­nih leđa. Da bi se zašti­ti­le od inse­ka­ta i sun­ca, nosi­le bi šal i kapu širo­kog obo­da i krat­ke hla­če kako ne bi smo­či­le odjeću.

Surovi uvje­ti rada, dugi sati i vrlo niske pla­će dove­li su do stal­nog neza­do­volj­stva i vodi­li, pone­kad i do pobu­nje­nič­kih pokre­ta i nere­da u ranim godi­na­ma dva­de­se­tog sto­lje­ća. Borbe pro­tiv nad­zor­nih „padro­na“ bile su još teže s veli­kim bro­jem taj­nih rad­ni­ka koji su bili sprem­ni još više kom­pro­mi­ti­ra­ti iona­ko niske pla­će samo da bi dobi­li posao. Opisani su kao cru­mi­ri (štraj­k­brej­ke­ri). Njihovi štraj­ko­vi rezul­ti­ra­li su narod­nim pro­s­vje­di­ma. Zahtjevi pro­s­vjed­ni­ka konač­no su zado­vo­lje­ni izme­đu 1906. i 1909. godi­ne, kada su se sve opći­ne pro­vin­ci­je Vercelli mora­le pri­dr­ža­va­ti ogra­ni­če­nja od 8 sati umjes­to 12.

Da bi olak­ša­le težak posao, rad­ni­ce su pje­va­le, izmiš­lja­le su nove pje­sme, na poz­na­tim melo­di­ja­ma su pje­va­le dru­ga­či­je rije­či, no pje­va­le su i poli­tič­ko-soci­jal­ne pje­sme, anar­his­tič­ke te anti­fa­šis­tič­ke pje­sme. Pjesma im je tako rit­mi­zi­ra­la i olak­ša­va­la rad u tak­vim uvje­ti­ma. Zbor Praksa im je odlu­čio posve­ti­ti jedan kon­cert u kojem će pje­va­ti nji­ho­ve pjesme.

Priredio B. V.